HR KernTalenten Loopbaancoaching Studiekeuze Burn-out Bore-out Bemiddeling Familiaal Zakelijk Conflictcoaching
Alkeys Talent
Ontwikkelingsgericht-Positief
Uitgesproken maatwerk
To the point-Onafhankelijk
Studiekeuzebegeleiding
1. Waarde en beperkingen van computergestuurde systemen
2. "Geluksvogels" en " pechvogels"
3. Meerwaarde van maatwerk
4. Optimale methodiek studiekeuze
5. Belangrijke oorzaken van foute studiekeuze-adviezen
6. IQ- intelligentie zegt maar een deel
7. Competenties en talenten
8. Teamwerk
9. Oordelen
10. " Winnende strategieën uit het verleden"
11. Modeltrajecten
12. Schools of "on the job"
13. Doel begeleiding
14. Leeftijd
15. Fouten die ik zelf ervaren heb
​
COMPLEXITEIT
​
Een goede studiekeuze is behoorlijk complex.
​
Het veronderstelt denken op lange termijn,
rekening houden met enorm veel factoren,
en uitgesproken maatwerk.
​
1. WAARDE EN BEPERKINGEN VAN COMPUTERGESTUURDE SYSTEMEN
​
We leven in een wetenschappelijke tijdsgeest van " meten is weten".
Er zijn intussen gelukkig waardevolle computergestuurde tools. (www.onderwijskiezer.be).
​
Tegelijk ontbreekt er in allerlei tools ook veel waardevols,
zodat ze je ook op het verkeerde been kunnen zetten.
Het echte maatwerk ontbreekt.
​
In allerlei tools worden de interessantste dingen meestal niet gemeten.
Extremen worden systematisch zwaar onderschat in systemen gebaseerd op statistieken.
Statistieken meten vooral gemiddelden.
​
2. " GELUKSVOGELS" en "PECHVOGELS"
Werken met kerntalenten heeft mij de afgelopen jaren geleerd dat kerntalenten ( vooral genetisch) vrij lukraak samen gegooid worden, en we dan maar moeten proberen onze unieke handleiding te vinden.
​
Er zijn " geluksvogels" voor wie er vrij gemakkelijk een goede weg voor het grijpen ligt.
​
Sommige mensen hebben talenten waardoor ze zonder noemenswaardige problemen in een vrij goede richting belanden, bv verpleegster, ingenieur, klassieke beroepen waar veel vraag naar is en goed betalen.
Anderen hebben minder uitgesproken talenten of talentencombinaties waarmee je minder gemakkelijk " op een autostrade" belandt.
Een weg waarvan bewezen is dat die weg werkt ( een goede en goedbetaalde job), ligt niet zomaar vooraf klaar.
Voor hen is het echt gepuzzel, soms zo moeilijk dat het bijna onmogelijk is om er zelf goed uit te raken. Vooral voor hen is extra begeleiding via kerntalenten een zegen.
​
Of je gemakkelijk je weg vindt is soms meer een kwestie van geluk hebben, dan van inzet of motivatie.
Het is jammer dat mensen die het van nature moeilijker hebben het verwijt krijgen dat ze geen inzet zouden hebben.
Niets is minder waar.
​
" Pechvogels" vinden moeilijker de weg. Eens ze zien wat het probleem is en goede begeleiding gevonden hebben, zijn schitterende resultaten mogelijk.
Beginnen als " pechvogel" kan soms snel heel goede resultaten geven.
Er is dus geen reden om je zorgen te maken, je hebt enkel baat en nood bij een goede gids om de weg te vinden.
​
3. MEERWAARDE MAATWERK
Ook voor " geluksvogels" is MAATWERK zijn geld meer dan waard omdat je een veel betere optimalisatie en verfijning krijgt.
​
Ondanks inzet van velen loopt er ook vandaag nog veel mis in begeleiding van jongeren bij een studiekeuze.
In ons onderwijssysteem doen leerkrachten en begeleiders hun best.
Zij dienen wel te werken binnen het budget, tijd, onderwijsnet, en andere beperkingen.
​
ELEMENTEN o.a.
Kerntalenten fysieke beweging inkomen/geld
andere talenten temperament status
sociaal of minder bioritme zelfvertrouwen
interesses fysieke en andere beperkingen ondersteuning
kernkwaliteiten ADHD/ASS/Dyslexie,… drijfveren
waarden uitzonderlijke talenten zelfvertrouwen/angst/perfectionisme
succeservaringen via studentenjobs, hobby's
​
Jammer dat de overheid geen budget voorziet voor maatwerk.
​
4. OPTIMALE METHODIEK STUDIEKEUZEBEGELEIDING
Kerntalenten zijn een zeer goed fundament, een goede methode voor een studiekeuze.
Een kerntalentenanalyse blijft levenslang geldig.
De wereld zal zeker veranderen in de loop van je leven.
Wat zeker bij jou blijft zijn jouw unieke kerntalenten.
Daar kan je levenslang betrouwbaar op bouwen.
Door een kerntalentenanalyse weet je op maat, op een zeer accurate en betrouwbare manier welke taken jou echt liggen, wat jij graag doet.
​
Zo kan je zelf bewuster worden van je sterkste talenten en deze bewuster ontwikkelen.
​
Veel jobs van binnen 10 of 20 jaar, bestaan nu nog niet.
Waar je wel op kan rekenen zijn je kerntalenten.
Deze blijven levenslang bij jou, en je kan er gans je leven op rekenen en je leven er rond bouwen.
Zo leer je van nature " future-proof" denken.
STUDIEMETHODE
Staat de studiemethode op punt? Vooral hoogbegaafden durven wel eens slagen zonder een studiemethode te hebben tot…. de leerstof ineens teveel wordt. Er zijn studiemethodebegeleiders die je op de goede weg kunnen zetten.
​
5. BELANGRIJKSTE OORZAKEN VAN FOUTE STUDIEKEUZE-ADVIEZEN
- ontbreken van tijd en juiste mindset om echt op maat te werken
- minder-optimale methodiek
- minder goede begeleider
- Oordelen
- adviezen volgen die werkten in het verleden
- genderbevestigende adviezen
- (hoge)scholen die adviseren wat ze zelf aanbieden
- te groot geloof in modeltrajecten, " autostradetrajecten"
- " one size fit's all"- denken
- " gemiddelde-denken": denken dat we ongeveer gemiddeld zijn, met onderschatting van onze grootste talenten
- " competentie-denken" : een mindset waarbij we gaan voor competenties die gevraagd worden en goed betaald worden, zonder aansluiting met de daarvoor vereiste talenten
6. IQ ZEGT MAAR EEN DEEL
Zelfs bij klassiek hoogbegaafden ontbreken sommige of zelfs veel basistalenten.
Als je hen ongepaste taken laat doen, presteren zij ondermaats op die taken en lopen ook zij in een burn-out/bore-out.
​
Voor adolescenten is het moeilijker om dit juist in te schatten.
Onvoldoende zelfkennis en/of onvoldoende zelfvertrouwen kan er voor zorgen dat men teveel kijkt naar wat er niet gaat.
​
Er is het I.Q. ( rationeel IQ) dat uiteraard een rol speelt.
Een groter werkgeheugen, snelheid van werken, verbale vermogens, logisch/mathematisch denken, wordt in het bedrijfsleven natuurlijk erg gewaardeerd.
Intelligentieonderzoek is meer dan het rationele IQ.
​
​
Psycholoog Howard Gardner spreekt over meervoudige intelligentie
· Verbaal/linguistische intelligentie ( taalslim)
· Logisch/mathematische intelligentie ( rekenslim)
· Visueel/ruimtelijke intelligentie ( beeldslim)
· Muzikaal/ritmische intelligentie ( muziekslim)
· Lichamelijke /kinesthetische intelligentie ( beweegslim)
· Interpersoonlijke intelligentie ( samenslim)
· Intrapersoonlijke intelligentie( zelfslim)
· Natuurgerichte intelligentie ( natuurslim)
· Existentiële intelligentie ( bestaanslim)
· Morele intelligentie ( moreelslim)
​
Er is ook Creatieve intelligentie!
" Creativiteit is belangrijker dan kennis " Albert Einstein.
​
​
7. COMPETENTIES EN/OF TALENTEN
​
Uit onderzoeken blijkt steeds opnieuw overduidelijk dat het veel beter is om te focussen op waar je ( kern) talenten liggen, dan te focussen op gevraagde competenties.
Als je kiest voor " gevraagde competenties" zal je in concurrentie treden met mensen die daarvoor ook talent hebben.
Zonder het vereiste talent zal je weinig energie hebben op je werk, je minder goed voelen, en uiteindelijk afhaken in een een zeer competitieve wereld.
Als je kiest voor jouw unieke talenten zal de wereld ook competitief zijn.
Je zit dan wel onmiddellijk in een job die jou energie geeft, zodat je ook met plezier volhoudt.
Compromissen sluiten blijft (soms)(gedeeltelijk ) aangewezen.
​
8. TEAMWERK
​
​1. Rol student
Het is essentieel te vertrekken van de student zelf en de innerlijke wijsheid ervan ernstig te nemen.
Anderzijds leren neurowetenschappen ons dat onze prefrontale cortex pas rijp is rond 23-25 jaar. Ons rationeel brein moet rijpen. ‘Verstand komt met de jaren’ is een volkswijsheid.
Praktisch betekent dit dat pubers en adolescenten nog veel ‘domme dingen ‘doen, en dat begeleiding door volwassenen voor hen wenselijk is. Liefst met respect voor de unieke persoonlijkheid, eigenheid, wensen, mogelijkheden en mening van de student, niet-betuttelend,..
​
2. Rol volwassenen: ouders en begeleider
Bij een studiebegeleiding van een student zijn ouders welkom om de resultaten te vernemen, mee te luisteren en mee te denken over alle valabele opties.
Inzichten van ouders vormen een belangrijke meerwaarde.
​
​9. OORDELEN?
​​​
Oordelen, ook goed bedoeld, onder welke vorm dan ook, kunnen erg beperkend zijn, en verhinderen dat iemand zijn persoonlijke weg vindt:
- alle aannames die leiden tot ons beruchte 'waterval' systeem:
- theoretische kennis is beter dan praktische vaardigheden
- een propere job binnen is beter dan buiten werken,..
- Wanneer ik een volwassen man vroeg welke studies hij in het middelbaar gevolgd had, antwoordde hij:
" wat heb ik niet gedaan!"
- techniek is voor mannen
- als je maar genoeg geld verdient zal je gelukkig zijn
- vrouwen zijn minder geschikt als leider, in IT, ...
- elke vrouw is geschikt voor een zorgberoep
- een diploma is de enige weg naar succes
- " 7- vinkjes"-denken: vrouwen, mensen met een donkere huid, zonder ouders die hoogopgeleid zijn, met minder inkomen, krijgen in een school soms een advies om niet te hoog te mikken omdat dit niet past bij hun afkomst,...Zij worden minder ondersteund, minder aangemoedigd, er zijn uitsluitingsmechanismen,...
...
​
10. WINNENDE STRATEGIEËN UIT HET VERLEDEN?
​
Ouders hebben de neiging te adviseren vanuit " winnende strategieën uit het verleden".
Het kan erg comfortabel voelen als kinderen een job kiezen waarvan bewezen is dat die gevraagd is en goed betaald wordt. Kiezen voor " zekerheid" is verleidelijk.
​
Onze tijden veranderen zo snel dat deze winnende strategieën niet noodzakelijk geldig blijven.
Een loopbaan voor het leven is meer en meer iets " uit het verleden".
Het grootste probleem met die strategie is, dat niet iedereen geschikt is voor zulke job, bv. omdat noodzakelijke talenten te weinig aanwezig zijn.
​
11. MODELTRAJECTEN?
​
Er zijn veel trajecten die voor een grote groep tot succes leiden.
Het is een kapitale fout om te denken dat die waardevolle trajecten voor iedereen werken.
De miserie ontstaat als we iedereen in die modeltrajecten willen wringen, dikwijls met de beste bedoelingen.
​
Het moeilijke is om in te schatten of de modeltrajecten voor jou geschikt zijn.
Voor sommigen is dit duidelijk wel, of niet.
Bij twijfel of een slecht gevoel kan een kerntalentenanalyse helder inzicht brengen.
​
Zolang je past in de voor de hand liggende ideale weg is die weg volgen meestal een goede strategie.
Als het schoentje jou niet past, trek het dan niet aan!
​
We leven in een wereld waarin er minder modeltrajecten zijn dan vroeger, en er meer trajecten op maat ontwikkeld moeten worden. De loopbaan voor het leven, uit het verleden, met alle zekerheden eraan verbonden, verdwijnt meer en meer.
​
Een traject op maat, zonder de grote snelwegen te volgen, kan bij aanvang onwennig aanvoelen. Het vraagt meer inspanningen bij aanvang. Het kan tot grote voldoening in het leven leiden, met zelfs meer voldoening dan de gekende paden.
​​
12. KLASSIEK SCHOOLS LEREN OF " ON-THE-JOB"/ kleinere pakketjes....
Je kan leren via de klassieke wegen.
Deze weg ligt sommigen minder.
Sommigen zijn meer gebaat met avondonderwijs, examencommissie, leren ' on the job'...
Mensen die niet houden van een schoolse manier van leren, minder gericht zijn op een klassieke manier van kennisverwerving kunnen baat hebben bij " kleine pakketjes" zodat het voor hen beter verteerbaar is.
​
​
13. DOEL BEGELEIDING
​
Het doel is dat de student zelf leert om een goede redenering te volgen, zodat een optimale keuze gemaakt wordt, nu én later.
​
14. LEEFTIJD
Een kerntalentenanalyse kan vanaf 14 jaar.
Nadeel op die leeftijd is dat veel kinderen nog weinig interesse hebben in " later" en vooral bezig zijn met puberen.
Een jaar voor het hoger onderwijs ( 17 jaar) is ideaal omdat je dan nog voldoende tijd hebt om over alles na te denken, en de prefrontale cortex op die leeftijd al verder gerijpt is, er minder pubergedrag is,..
​
Zelfs gepensioneerden kunnen nog veel waardevolle hulp krijgen.
Nadeel is wel dat zij veel meer moeten bijsturen, afleren wat fout zat, wat meer energie kost.
Sommige mensen willen het nog op een leeftijd van 80 jaar, omdat dit hen het gevoel kan geven dat ze eindelijk begrijpen waarom hun leven op een bepaalde manier verlopen is.
​
Op 17 jaar krijg je een goed fundament waarrond je je leven kan vorm geven.
​
15. FOUTEN DIE IK ZELF HEB ERVAREN IN MIJN TRAJECT
​
1. Negeren wat een kind wil
Ik wou als twaalfjarige absoluut ASO doen, en mocht niet van mijn ouders. De nonnen kwamen genadeloos ronselen en vertelden aan mijn ouders wat zij graag hoorden en voor mijn ouders uitkwam.
2. Genderbevestigende adviezen
“ Zij is geschikt om secretaresse te worden"
Ik heb geen talent voor nauwkeurig secretariaatswerk, ben geen planner. (burn-out risico)
Ik ben een strateeg die onnozel wordt van wat “ rommelen in de marge”. ( megagrote bore-out)
Aan een meisje een universitaire opleiding afraden.
3. Adviseren wat de school aanbiedt
Ik volgde Handel en secretaresse paste in dat traject!
4. Slechte testen + adviseren wat de school aanbiedt
Het PMS ( CLB nu )deelde mij mee dat ik 0 kans op 10 zou hebben als ik TEW zou doen, en 1 kans op 10 als ik Rechten zou doen.
Ik was in mijn eerste jaar Rechten geslaagd in de eerste zit ( 14% van studenten was geslaagd)
De scholengroep had een uitgebreid hogeschoolprogramma,...
en geen universitair programma ....
Ik durfde niet voor TEW te gaan, omdat ik wist dat ik geen tweede kans zou krijgen van mijn ouders, en slecht was in wiskunde én slecht voorbereid was na ( 3 jaar Handel + 3 jaar Economische zonder Wiskunde) en koos voor de " veiligste " keuze.
5. Druk/dwang van ouders
Als ik geen boerin wou worden moest ik maar advocaat of dokter worden.
De eerste twee jaren Rechten deed ik graag. Ik was vooral geïnteresseerd in de vakken .... Economie, Sociologie, Psychologie.
Ik had op dat moment mijn interesse moeten volgen, moeten overschakelen, in plaats van te voldoen aan de verwachtingen van ouders.
In mijn derde jaar kregen we voor 85% “droog recht”-vakken. Ik voelde mij slecht dat jaar, er was nog weinig dat echt energie gaf, en negeerde dat gevoel. Doorzetten was de opdracht. Ik probeerde er het beste van te maken, en besefte te weinig wat er aan de hand was.
6. Oordelen
Wanneer ik als 15- jarige Economische volgde had ik interesse in Menswetenschappen. Mijn ouders vonden dat “ zwak” zodat ik daar niet over durfde na te denken, over te praten,…
7. Een vrouw mag niet ambitieus zijn, niet opkomen voor haar mening.
Een universitair diploma past niet bij een vrouw, zeker niet in een " nonnenschool".
8. Slechte methode
Hoewel ik uitgesproken geïnteresseerd ben in economie, ben ik geen operationele planner/manager.Ik heb mij dikwijls suf gepiekerd over de dingen waar ik tegen aan liep, en pas in 2018 ontdekt wat het probleem is.
9. Modeltrajecten werken maar voor een deel van de bevolking
Er zijn een aantal talenten die makkelijk naar een goedbetaalde job leiden. Ik ben een absolute pechvogel op dat vlak: allemaal echt doodlopende straten voor mij… Geen enkele gemakkelijke weg...
10. Ontbreken van maatwerk en tijd, vinden van de handleiding
Heeft er iemand naar mij geluisterd? Mij ernstig genomen? Doorgevraagd waar ik tegen aan liep?
​
Zo heb ik wel ervaring opgedaan waar de dingen fout lopen
en gemotiveerd om te vermijden dat anderen dit moeten meemaken... en past dit bij mijn talenten, is dit zelfs op mijn lijf geschreven. ( De vakken economie, psychologie, sociologie,... toevallig!)
​
Er zijn helaas ook indirecte gevolgen:
* minder kans om mensen te ontmoeten waarmee je een echt goede klik hebt, dat je in een goede omgeving terecht komt,... Je belandt in een minder gunstige " silo", en beseft dit te weinig...
* Mindere motivatie/energie leidt tot mindere schoolresultaten... en een daling van zelfvertrouwen, onderschatting van potentieel en intelligentie.
Als je in een verkeerde richting zit moet je meer ploeteren en ga je slechtere resultaten boeken.
In een juiste richting ga je helemaal je potentieel ervaren en ook hogere studieresultaten boeken.
Ik had kunnen doctoreren als ik meer affiniteit had gehad met de richting. Omdat het droge recht mij te weinig interesseerde had ik ook geen interne drive om iets academisch te doen in die richting.
​